Sayın Okuyucular... Gençliğimden beri, içimde tarif
ve anlamı çok güç bir his beni bildiğimin üstünde geniş
bir araştırmaya sevk etmiş oldu.
Bu hizmet içinde maddi ve manevi sermayem yok.
Fakat yüce Allah'ın ihsan ve lütfuna sığınarak
araştırmalarıma başladım.
Siz sayın, değerli okurlara sunmak üzere, ulaşabildiğim
kadar soy ağacımızı zor şartlarda yaptığım çalışmalar
sonucu hazırlamış bulunuyorum.
Bu araştırmalarıma başlarken, başta Erzincan'ın
Balaban Sarıkaya köyünden büyüğümüz, Amcalardan
Halil Ağazade Mehmet Ağa Gülşen'in hatıra defterinden,
Çayırlı ilçesinin Kaspıkan mezrasından amcamız Mehmet
Ağa oğlu Aziz (Ağa) Yılmaz'ın not defterinde ki
kaynaktan. Amcam Hüseyin Balaban ve babam
Mehmet Balaban'ın bilgilerinden faydalandım.
Birinci Cihan Savaşında akrabalarından oluşturduğu
Mücahit Alayı'nın Komutanlığını üstlenen, Erzincan'ın
Pınarlıkaya köyünden büyüğümüz, amcamız Halil Ağa
Zade Gülağa'nın Vatan uğrunda, akrabaları ile birlikte
vermiş oldukları mücadele ve savaş ile ilgili yazılar
126-157 nolu sayfalarda yer verilmiştir.
Hakka yürüyen büyüklerimizi Rahmetle anıyorum.
Bu hizmetle ilgili Gülağa'nın torunu Müslüm Gülşen
55 adet hizmet belgelerini bendenize vermiş olup, elde
edilen bilgiler, geleceğe ışık tutan belge ve yardımlarından
dolayı Müslüm Gülşen'e, bana aile bireylerinin geçmişi
hakkında isimleri aktaran cümle akrabalarıma sonsuz
teşekkürlerimi arz ederim.
Mehmet Ali BALABAN
(Önsözden)
......................................
Alevi bir aşiret olan Balaban Aşireti dışında, diğer Alevi
Aşiretleri çeteler oluşturup Vatan topraklarını Ruslara ve
Ermenlere karşı savundular. Balaban Aşireti Reisi Gülağa’nın, Milis Alayı, Kureyşanlı Şahhaydar'ın Milis gücü, Çarekli Mustafa bey ve Şavalanlı İlyas Mehmet Ağa'nın aşiretlerinin milis güçleri ve Hınıs ile Varto Aşiretleri, bilhassa Hormek Aşireti, Rus işgaline karşı birlikte mücadele verip, vatan topraklarını düşman işgalinden kurtarmaya çalışmışlar.
Bu konuda Kurtuluş Savaşında Alevi, Bektaşiler adlı
kitabın yazarı Baki Öz'ün 27 ve 28 sahifelerinde, Atatürk ve
Aleviler adlı eserin yazarı Cemal Şener'in 56, 57, 58.
sahifelerinde Mehmet Şerif Fırat'ın Varto tarihi adlı kitabında
ve Cumhuriyet Gazetesi 7 Mart 1991 tarihli dizi yazısında,
Bektaşi Mücahidin Alayı Kafkas Cephesinde Alevi-Bektaşiler,
Ulusal Savaşından önce Birinci Dünya Savaşı'nda da ülkenin
savunmasında ceplerde yerini almışlardır. Bunlardan biri de
Birinci Dünya Savaşı'nda kurulan ve önce Gelibolu, sonra
Kafkas Cephesi'ne gönderilen Hacı Bektaş Dergahı Piri Ahmet
Cemaleddin Çelebi'nin başında olduğu Bektaşi Mücahidin
Alayı'dır.
Ahmet Cemaleddin Çelebi, Bizzat bu birliği komuta
etmiştir. Bu gönüllü birlik tüm Anadolu ve Rumeli
Alevi-Bektaşileri ayaklanmaya çağırmıştır.
Birlik Doğu Cephesi'nde savaşa katılmıştır.
Enver Paşa bu birliği cephede denetlemiştir. Rusya'nın
bütün cephelerde savaşa son vermesi ile (Bolşevik Devrimi)
geri dönülmüştür.
Böyle bir birliğin oluşumu, Doğuda bilhassa Alevi
yörelerinde milis örgütlenmelerin hızla yayılmasını teşvik
etmiştir. Bir çok Alevi ileri gelenleri bu birlikle bağ kurmuş,
yardım etmiştir. Doğu Alevileri bu Bektaşi Alayı'nı örnek
alarak milisler biçiminde örgütlenmişlerdir. Bu örgütlük Ulusal
Kurtuluş Savaşında da devam etmiştir. Doğuda, Kuvay-ı
Milliye'nin çekirdeğini bu oluşum sağlamıştır.
Hormek Milis Alayı, Balaban Aşiret Reisi Gülağa'nın
Mücahit Alayı, Çarekli Mustafa beyin Alayı, Şavalanlı Aşiret
Başkanı Mehmet İlyas Ağa'nın Alayı ve Kureyşanlı Şah
Haydar'ın Milli güçleri Miralay Kazım (Orbay) bey'in
buyruğunda savaşı yürütüyorlardı.
Üçüncü Ordu Kumandanı Mirliva Mehmet Vehip Paşâ’nın
üçüncü ordusuyla Balaban Aşireti Reisi Gülağa' nın beşyüz
kişilik Milisi, Dersim bölgesini savunmayı üstlenince, Dersim
Aşiretleri de olayın içine çekilmiş ve Rus ordusuna karşı
Pülümür, Dersim dağlarında güçlü bir cephe oluşmuştu. Rus
ordusu bu savunma karşısında Dersim'e girememişti.
Balaban Aşireti Reisi Halil Ağa Evlatları; Güllü Bey
ve kardeşi Mehmet Ağa'nın Vatan uğrunda akrabaları ile
birlikte layık ve sebatkarane vermiş oldukları
hizmetlerinden dolayı bazı belgeler elde edilmiştir.
Mehmet Ali BALABAN
(Balaban Aşireti Soy Seceresi, sf. 125-126)
..............................................................................................
BELGE : (1)
Balaban Aşireti Rüessasına
Fütuvetli Efendiler.
Mashar olduğum atifet Sinei Hazreti hilafiyetnahiden
dolayı tebriki mutazammın telgrafnameniz Muhteviyat İhlas
Ayetinden İktisap memnuniyet olunarak adimei hayriyeleri
tekrar kılındı. Gülağa'nın biraderi ile İsmail Ağa'nın
mahdumuna ait vak'a neden ibaret ise tavsilatının ve ne netice
hasıl olduğunu İş'arı beyan olunur. 7 Temmuz 1324 ( 1908)
Diyarbekir Valisi
..............................................................................................
BELGE : (2)
Osmanlı İttihat ve Terakki Cemiyeti
Erzincan No.: 6
Muhterem Kardeş,
Cemiyetimizin ittihat Kulübüne aza intihap olundunuz.
Kulübün Reis ve azaları ile görüşülerek mübarek Vatanımızın
her suretle tealisine müttehiden itidali hamiyet etmenizi
bekleriz. Aziz kardeş,
12 Mayıs 1326 ( 1910).
Osmanlı İttihat ve Teraki Cemiyeti
Erzincan Kaza Merkeziyesi
Resmi Mühür
..............................................................................................
BELGE : (3)
Muhterem Vatandaşlar,
Vatanı bütün dünya bir araya gelse en son ferdine kadar
müdafaa ettiğimizi isbat için teşkil olunan müdefai milli
heyetlerinin umum kumandanlığını mücahidi Hürriyet,
Enver, Niyazi ve Eyüp Sabri beylerin merkezi umumi kararı ile
deruhte ettiklerini umum vatandaşlarımıza tebşir eyleriz.
Kongre kemali muvaffakiyetle bu gece itmami vazife etti,
azayı sabıka ipka olunarak merkezi umumi Paris Ataşe militeri
Fethi, İstanbul Mebusu Nesimi, Erkanı Harbiye kol ağası
Halil, dahiliye nazırısabıkı Talat, Tıp fakültesi Müdürü Ali
beylerin ilavesi ile teşkil olundu.
Dün Trablusun (Selam) Nahiyesi Müdüriyetinden, bugün
(Derne) Kaymakamı ile Liman Reisinden merkezi umumiye
gelen resmi telgrafnamede, Italyâ nın Trablus İstikamından
atılan toplarla üç zırhlınm hasara uğradığnı ve Derne'ye alçak
İtalyan donanması asker çıkarmak için vukua getirdiği,
bombardıman ve hücümun merdane defedildiği ve ahali
İslamiyenin kuvvei manevi fevkalede yerinde olarak Cenabı
Hakka Bala İstinat mukabeleye hazır olduğunu tebşir olunur.
Şimdi Derne Kumandanı Nazif beyden alınan telgrafta
İtalyanın üç zırhlısmın yalnız hasara uğradığı değil, büsbütün
yanmış olduğu tebşir olunur.
29 Eylül 1327 ( 1911 )
Osmanlı Ittihat ve Terakki Cemiyeti
Erzincan İdare Hey'eti Müdürü.
..............................................................................................
BELGE : (4)
Balaban Aşireti Reisi Gülağa'ya,
Muhterem Kardeş,
Usuli dairesinde icra kılınan intihapta müntehibi saniler
tarafından intihap bulunup Heyet'i merkeziyeye irsal olunan
onbeş zatın esamesinden Heyet'i mezkürece idare azalığına
zat alileri tefrik ve tensip edilmiş olduğunuzdan, yarından
itibaren işe mübaşeret buyurmaları mercudur.
16 Mart 1328 (1912)
Osmanlı İttihat ve Terakki Cemiyeti
Erzincan Kulüp Heyet'i İdaresi
Resmi Mühür.
..............................................................................................
BELGE : (5)
TELGRAFNAME
Devleti Aliye'yi Osmaniye Telgraf İdaresi,
Merci : Kemah
Numara : 56
Kelime : 40
Tarih : 24 Mart 1328 ( 1912)
Erzincan'da Balaban Nahiyesi Ağavatından
Gülağaya.
Bir Aşiret Reisine layık Merdane ve sebatkarane
hareketinizle isbati esalet eylediğinizden ve hüsnü kabulünüze
müzaharetimde ciddi ve samimi mahzuziyetimi takdim eder
ve efradı eşayır muhtereminize selam acizin tebliğini rica
ederim Azizim.
Halet.
..............................................................................................
BELGE : (6)
Erzincan Mutasarnflığı
Numara : 413
Gülağaya Rifatlu Ağa.
Muhafazayı vatan için uhtelerine terettüp eden vezaifi
Hamiyet ve muaveneti ifaya müheyya olduklarıııı her tarafta
İş'ar ve tekrar etmekte bulunan ahaliyü muhterememizin
Bulgaristan ve Sırbistan ve Yunanistan ve Karadağ hududunda
düşmanlarımızla harp etmekte olan Askeri Osmaniye'nin
ayamı şitayeden muhafazai sıhhatları için pamuklu yelek,
aba, kalçın, don, gömlek, çorap gibi levazımın müddeti kalıpla
tedarik ve itasına bizali himmet eylemeleri vilayetten tebliğ
buyrulan telgrafnamei Sedaretpenahide emir ve İş'ar
buyurulmasına ve şu sıra da her Osmanlıya terettüp eden
vazifeyi vatanperveri pek büyük ve kıymetli bulunduğuna
mebni buraca da bizal ianeyi hamiyetzaneye fülen ve lisanen
teşvikatta bulunmak üzere dairei Belediyede teşekkül kılınan
komisyonda zatı valalarınında bulunması tensip kılınmak
hitami muameleye kadar beher gün devam ve ifayı vazifeye
ihtimam olunması hasseten rica olunur.
10.Teşrinivvel, 1328 (1212)
Erzincan Mutasarrifi
..............................................................................................
BELGE : (7)
Muhterem ağamız,
Sizi sevenler sizi arar, bulur. Ben İstanbul'dan geldiğim
halde yine sizin gibi muhterem Aşiret ağalarımızı arar bulur,
hatırınızı soranz. Bizimle çalışamaya ahdeden erbabı namustan
biz uzak yaşamayız. Çünkü sizin fedekarlığınız, himmetiniz,
memlekete muhabbetiniz bizce müsellemedir. Bu gün Rumeli
gibi zengin topraklarını kalır gibi silah atmadan verenlerle
yüz yüze gelmek istiyoruz. Bu mebusan bize bunu emrediyor.
Memleketi ne zorluk gördülerde verdiler, bunu anlamak
milletin her ferdinin borcu ve vazifesidir. Yer terk etmekle
haris böyle bir kaç adam acaba evlerinden bir fakire ekmek
verecek kadar insanimidirler. Zanediliyor memleketi verenler
eshabı fakire ekmek verecek kadar insani midirler. Zannediliyor
memleketi verenler eshabı faknı ihtiyaca tekme vurmaktan
lezzet duyarlar. Devletin idaresini kendilerine teslim edenlerle
teslim alanların mahşerde cezalann Allah Zülcelal verecek
dünya cezalarını da bizim göndereceğimiz mebuslar tayin
edecek. Bizim Erzincan'dan çıkaracağımız Mebus Halet
beydir. Siz Halet beyi seversiniz. Geçen senede halet bey
için çok şalıştınız. Bu sene de çalışacağınızı ümit ederiz.
Kendisi Ittihat ve Terakki için canını verenlerdendir. Biz
İttihatcılar Edirne'nin Camilerini, Medreselerini ve
müslümlanlarını kurtarmakla iftihar ederiz. Bu ihtihapta
muvaffak olursak inşallah Rumeliye yine gitmek ümidini
Allah'tan kesmiyoruz. Şimdi gemi almakla meşgulüz. İnşallah
köpek Yunanla boy ölçüşeceğiz. Sizden cevap bekliyorum.
Baki afiyetinizi Cenabı Haktan temenni ve niyaz ederim.
28. Teşrini Sani. 1329 (1913)
Erzurum İttihat ve Teraki Cemiyeti
Erzurum ve Van Vilayetleri Müfettişi
İmza Hilmi.
..............................................................................................
BELGE : (8)
Muhterem Ağam,
Mektubunuzu aldım, size çok teşekkür ederim. Devlet
sizin gibi namuslu Aşiret ağalarının gayretine itimat eder.
Siz bu memleketin cidden hadimlerindensiniz. Bu güne
kadar hepimizin bahusus bizim çok noksanlarımız çok
kusurlarımız oldu. Hazreti Musa'yı çocuk iken Mısır
Padişahının emri ile Peygameber olması memul
çocuklarm hepsini öldürüyorlardı.
Hazreti Musa'yı annesi sandık içine koydu, denize attı.
Fravunun karısı kendisini denizden kurtardı. Bu çocuğu
imtihan için önüne iki tabak koydular. Birinin içinde altın,
diğerinin içinde ateş vardı. Hazreti Musa elini altına uzatmak
üzere iken Cebrail kanadı ile çocuğun koluna dokunarak ateşe
sevk etti. Musa Aleyhisselam ateşi aldı ağzına götürdü hem
eli ve hem de dili yandı. İşte şimdiye kadar bizde bu hikaye
gibi gün geçirdik. Anadolumuzda sakin sevgili insanlarımızı
kurtaracağız. Zannı ile elimizi ateşe uzattık, her tarafımız yandı.
Ne el nede dil kaldı. Fakat artık fena yandık; birbirimize
bakmazsak halimizin ne olacağını anladık. İnşallah bundan
sonra birbirimizi himaye edeceğiz. Sizi rahatsız ettim. halet
bey kardeşimiz hakkındaki noktai nazarınıza teşekkür ederim.
Allah sizi utandırmasın. Baki size ve namuskar ağalarımızın
hepsine arzı ihtiram eder ve sevimli mektubunuzu her vakit
beklerim. Gülağam,
19. Kanun Evvel, 1329 ( 1913)
İttihat ve Teraki Cemiyeti Erzurum
Müfettişi Hilmi.
..............................................................................................
BELGE : (9)
10790 / 378 Mahrem ve Müstaceldir
Ulukışla'dan, Sivas tarikile onaltıbin nefer, dört bin hayvan
ve Diyarbekir'den Harput tarikile onaltıbin nefer, dörtbin
hayvandan mürekep kuvvetler alay alay Erzincan'dan geçerek
Erzurum'a gidecektir ve diğer kuvvetler gibi birinci konak
Ciminin Pişkidağ, Kertağ, Keleriç, Piteriç ve civar karası ve
ikinci konak Dalav hanı, Şavşek ve diğer karye olacaktır.
Bunların yevmi iaşeleri için menzil nokta kumandanlığından
gösterilen hesap ve ihtiyaca nazaran nahiyenize mürettep
miktar ile vakit meyanında sevk ve ihzar edeceğiniz mahal
zirde gösterilmiştir. Bu kuvvetlere sıcak yemek yedirilerek
iaşelerinin temini ve hayvanatlarma iyi bakılması aksi takdirde
tebligatı icra etmeyenlerin divani harpce tecziyesi Vilayetin
emir ve Iş'arı iktizasındandır. Bu miktarın Aşardan emanet
veya mültezim yedinde ve ahali uhtasında bulunan kısımlardan
ve ademi kifayesi suretinde köylerin müdhir anbarlarında ve
müdhir ambarlar olmadığı halde köylünün kudret ve isnitaına
göre şahıs tertip yapılarak tekalüfü harbi suretile tedarik edilip
mezkür mahellere sevkile seria idharat yapılması ve ikamet
edeceği yerlerin ihsar kılınması ehemmiyetle tebliğ ve bir
hafta zarfında idhar'et vakıanın ikmal edildiği cevabına
şiddetle intizar olunur.
06 Kanuni Sani 1330 ( 1914)
Erzincan Mutasarrıfı
Nahiye Hissesi
Ekmek
Arpa 15000 K. Onbeşbin Kıya
Saman 30000 K. Otuzbin Kıya
Peksimet 25000 K. Yirmibeşbin
Bulgur 5000 K. Beşbin Kıya
Et 3000 K. Üçbin Kıya
Yağ 250 K. İkiyüzelli. Kıya
Tuz 100 K. Yüz K. Kıya
Başköy Nahiyesi de tertibini bu mevkilere getirecektir.
Ona göre takibat lazımdır.
.......................................................................................
BELGE : (10)
Kardeşim Gülağa,
Erzincan'dan aynldıktan sonra aşiretiniz tarafından pek
güzel bir istikbal gördük ve hepimiz fevkalade memnun kaldık.
Erıincan'da görüştüğümüz meselenin zamanı gelmek üzeredir.
Orada sizden fazla adam istemek üzere konuştuk isede,
bu gün o kadar kuvvetli olmağa lüzum görmüyoruz. Yalnız
sizden Elli yiğit isteyeceğim, orada da söylediğim gibi bu
gelen atlılan ve yahut piyadeleri kendi elinle seçersen burada
kendilerinin her türlü istirahatlarını hazırlayacağım ve sizin
aşiretin adamlan olduğu için fevkalade teshilat göstereceğim.
Seçeceğin adamların gençliğine orta yaşta olmasına bakma,
memleket ve milleti için seve seve ölecek kadar metin ve
azimli olsunlar. Bu eşhası tefrik eder. Ve sizden gelecek ilk
haber üzerine yola çıkarırsınız. Bizde hazırlanmak ve
yerlerimize gitmek üzereyiz. Yalnız sen hazırla ve hazırladığını
Bahattin Şakir beyefendi hazretlerine haber ver.
Şimdilik arzu ihtiram ile gözlerini öperim kardeşim.
Bahattin beyefendi hazretleri de selamı mahsus ederler.
23 Ağustos 1330 (1914)
Ittihat ve Teraki Cemiyeti
Erzrum Müfettişi Hilmi
..............................................................................................
BELGE : (11)
Elaziz :
Erzincan
P T.T Damgası 530 / 80
Telgraf, 8/ H. 7/15 sıra.
Erzincan'da mücahidiyn yeknasiye tabur kumandan vekili
Halil Ağa zade Gülağa'ya,
Telgarafınızdan fevkalade memnun kaldım. Çanakkale
muzafferiyeti gibi harikalar gösteren Osmanlılar Kürtlük,
Türklük, Araplık kahramanlıklarının Celadetleri ile iftihar
ediyoruz. Kafkas cephesinde ve kürt ile Türklüğün en bol
bulunduğu bir mıntıkada alçak Rusların ezemeyecek,
tepelemeyecek derecede bir celadet göstermeyecek olursak
erkek gibi muhafaza edemediğimiz memleketimizde karı gibi
ağlamak ve Çanakkale kahramanlarına karşı misin ve zelil bir
mevkide kalmağa mahküm oluruz.
Dersimlilere lazım gelen tebligat ve vikayayı yaptım,
onlarında sizin gibi fedekarlik göstereceklerine kaniyim. Haydı
var olunuz. Şeref ve Celadetinizle namus ve haysiyetinizle
alçak moskoflarında İngiliz ve Fransızlar gibi kafalarına ezerek
Osmanlılığın en büyük rüknü olan kürtlük şerefini de Ala ediniz.
Muhterem hemşehrilerim,
8. Kanuni Sani 1331 (1915)
Elaziz Valisi
Sabit.
..............................................................................................
BELGE : (12)
Üçüncü Ordu Humayunu
Kumandanlığı Başlık
Damgası: 2/1 / 1332
Visikadır
Hamili Vesika Gül Ağa Yirmi nefer maiyet devriye
vazifesini ifa ederek firarı ve bakayanın cem'i ve istihsaline,
yollarda vazifei asayışın temin ve istikrarına memurdur.
Müracaatı halinde muvanet edilmesi muktezidir.
2 Mart 1332 (1916)
3. Ordu Kumandanı
Mirliva Mehmet Vehip
..............................................................................................
BELGE : (13)
Erzincan Mutasarnflığı
Tahrirat Müdüriyeti
Balaban Aşireti Resi Gülağaya,
Selepur Nahiyesi Müdüriyetine Memuriyetiniz tensip ve
icra ve Muhasebei Maliye tebligat ifa etmekle Müdüriyete ait
vezaifin hüsnü ifasına sarfı himmet etmerıizi beyan ederim
3 Mart 1332 ( 1916)
Erzurum Valisi
İmza okunmadı.
..............................................................................................
BELGE : (14)
Gülali Bey'e,
Sabahleyin bildirdiğim emir mücibince 20 piyadenin
maiyetinizde ki iki süvariye teslimen emrin vurudiyle beraber
Ciğergöhte Kolordu karargahına gönderilmesi ve hareketlerinin
İş'arı ehemmiyetle tebliğ olunur.
3 Mart 1332 (1916)
85. alay Kumandanı
Binbaşı Fazıl.
..............................................................................................
BELGE : (15)
Hınzoru: 305
Gülabi Ağa Zade Halil Ağa oğlu Mehmet,
Balada künyesi muharrer nefer Selepur Nahiyesi Müdürü
Gülağa maiyetinde devriye vazifesine mükellef olarak firar
ve bakayanın derdest ve cemine çalışmak üzere Dokuzuncu
Kol Ordu Ahzı Asker Riyasetinin 31 Mart 1332 tarih ve 375
numaralı emri alilerinde karar takibinde bulunacağından
kimseler tarafından mümünaat olunmaması için Yirmi
dokuzuncu Fırka Kumandanlığı vekaletinin 31 Mart 1332
tarih emri üzerine işbu vesika merkum yedine verilmiştir.
31 Mart 1332 ( 1916)
Askerlik Şubesi Mühürü
İmza Tevfik.
..............................................................................................
BELGE : (16)
375
29 Ahzı Askeri Riyasetine,
Gülağa'nın vesikasında bahs ederek ibraz etmiş olduğu
defterdeki 20 nefere vesika verilmesi lazımdır.
31 Mart 1332 (1916)
Miralay
Mehmet Vehip.
..............................................................................................
BELGE : (17)
Gülabi Bey’e
Fırka kumandanı bey mıntıkayı dolaşmak üzere buraya
geleceğini bildiriyor ve zatialinizinde şimdi alay karargahına
gelmenizi emrediyorlar. Hamili varaka ile hemen alay
karargahına geliniz efendim.
3.4.1332 ( 1916) 85.
Yaver.
..............................................................................................
BELGE : (18)
Gül Ali Bey'e,
Dün gece Aşiretiniz tarafından düşmana baskın yapıldığı
haber alındı. Baskın yapmak için bir taraftan emir alınmışmıdır,
bununla beraber baskın neticesinin neye mebni olduğunun İş'arı,
6.4.1332 (1916).
85.K. Binbaşı Fazlı
..............................................................................................
BELGE : (19)
Balaban Aşireti Reisi Gül Ali Bey'e,
Sahra toplarının lüzumunda ilaldı köyüne gitmesini temin
için 2100 rakımli Tepeden Reşonun Komu, Dersimlinin Komu
ve Ilaldı istikametinden geçen yolu taşla işaretlemek ve bu
husus bir an evvel temin üzere muayeti alinizden elli kadar
nefer'in yann bu hususta memur edilerek Alay 85. Karargahı
civarına alessebah gönderilmesi Fırka Kumandanı beyin
emirleri iktizasındandır. Mezkür efrat topçu Mülazımı Mehmet
Efendiye müracaat edeceklerdir.
Topçu Mevkünden 8 Nisan 1332 (1916)
29 Topçu K.
Binbaşı Fazıl.
..............................................................................................
BELGE : (20)
Taburlar Komutanlığına,
Taali Lazistan mıntıkasından 8/9 gecesi harekat-ı
taaruziye'ye iptidar eden ordumuz akşamı mezkür gece
Bayburt'un 34 Km. kadar şimali garbisindeki Limosuyu
Hanlarının 10 Km. kadar Şimal ve şimali Şarkisinde ki düşman
muvaziyetinin Arpalı ve Güneki Kariyeleri arasındaki en
müstahkemnikamı istinadiyesinde süngü hücumu ile huruç
eylemiş ve düşmanın mekruhen Sultan Murat Hanları ve
Macur dağı hattı istikametinde Şimale doğru çekilmekte
bulunmuş ve düşmandan bir makineli tüfek ve haylı esir alınmıştır.
Keyfiyetin efradı askeriyeye varıncaya kadar tamim ve
tebliği beyan olunur.
9.4.1332
29 Fırka K.
Kaymakam Bahattin.
..............................................................................................
BELGE : (21)
85. Alay Kumandanlığına,
Dünkü tamime zeyildir.
Lazistan cephesinde 9.4.1332 günü saat 3'ten itibaren
taaruza geçen ordumuzun cepheyi taaruzunun Bayburt
Şimalindeki Soğanlı dağlannın 10 Km. kadar Şimalindeki
2122 rakımlı tepeden başlayarak Garbe doğru Limon Hanları
Şimalindeki Arpalı Kariyesi ve daha garbındaki Madur dağı
Gülaşa Karyesi ve Gümüşlü Hanı hattında bulunmaktadır. Bu
hat üzerindeki düşman mevaü istihkamesi en şehit süngü
hücumlan ile zaptedilmiş ve dün akşama kadar devam eden
muharebe neticesinde düşman'ın beşi zai olmak üzere 500
esir ve teferruatı tamam iki makineli tüfek ve iki çadırlı
ordugah ve bir çok teçhizat ve levazım iaşe itinam olunmuştur.
ve 9/10 gecesi dahili Şimali Karadeniz sahiline doğru Ordumuz
taaruzuna devam etmekte bulunulmuştur.
..............................................................................................
BELGE : (22)
Taburlar kumandanlıklarına,
Keyfiyeti bütün efradın anlayacakları surette tefsir ve
tebliği ve Kolordu kumandanlığının emir ve arzu buyurulduğu
vesile bu gece ihtima muvazünde ateşler yakılarak ayıca
oyunlarla ve çalgı ve şarkılarla ilanı sürur ve şaduman ettirilmesi
tebliğ olunur.
Pelegöz : 10.04.1332
85. K.Namına
Mehmet Nuri.
..............................................................................................
BELGE : (23)
Gül Ali Bey'e,
A.7 Sonra da düşman'ın tahminen 100 kadar piyadesinin
çiftliğin Şimalindeki dereden çıkarak elli kadannın cadde
üzerindeki siperlere ve mütebakisinin de ve kayaliğın üzerinde
bulunan düzlükteki siperlere girdiği alınan rapor üzerine
anlaşılmıştır.
Şu rapora nazaran düşmanın da Cephenize baskın yapması
ihtimaline mebni son derece müteyakkız ve müdürane hareket
etmeniz sureti katiyede matluptur.
13.04.1332
85. K.
Binbaşı Fazıl.
..............................................................................................
BELGE : (24)
Pelegöz :
17.04.1332
Balaban Aşireti Reisi Gülağa'ya,
Fırkanın işgal ettiği mıntıkanın gerisindeki köylerde ihtifa
eden asker çağındaki estanı erbabı tahri kolları tarafından
derdest edilerek kolorduya ve ordanda Erzincan'a sevk
edilmektedir. Mahiyetinizdeki mücahitlerin mıntıkanız haricine
vesikasız gitmemeleri ve aksi takdirde giden olursa hiç bir
mazeret kabul edilmeyerek derdest olunacaklarının bütün
ruhesa ve efradına tembihan rnükerere de bulunmanız beyan
olunur.
29. Fırka Kumandanı
Kaymakam Bahattin.
..............................................................................................
BELGE : (25)
Palanur Mıntıkası: 19.04.1332
Balaban Aşireti Riyasetine,
17.04.1332 günü Balaban aşireti mıntıkasına iltica eden
şüpheli şahısın yanındaki diğer iki refiklerinin ileri karakol
hattımız civarında kayıp oldukları bildirilmekte ve nerede
kaldıkları anlaşılmamakta olduğundan bunlar ya Rus ileri
karakollarına geçerken Ruslar tarafından tevkif edilmişlerdir.
Veyahut götürülmeden mıntıkanız dahilindeki köylerden
birinde ihtifa etmişlerdir. Veya 28 mıntıkasına geçmişlerdir.
Herhalde bunlar hakkında tahkikat ve takibat icrası ile
neticesinin beyanı matluptur.
29. Fırka K.
İmza: Bahattin.
..............................................................................................
BELGE : (26)
Mücahidin Kumandanlığına,
1- Ordumuzun şu sıralardaki evhali harekatına dair
düşmanın istihsali malümatına meydan verilmemesi ve
yapılacak bir harekatın düşmandan mestur tutulması lazımdır.
Bundan başka cephemizdek düşman kuvveetlerinin tesbitini
ve yapmak isteyeceği her nevi tesebüssata karşı elde bulunan
muvazai asliyenin katiyen müdafa ve muhaazası pek mühimdir.
2- Düşman cihatinden gelenlerin her kim olursa olsun
efrattan hiç birisi ile ihtilam ettirilmeyerek gözleri bağlı
bulunduğu halde mufasal jurnalları ile alaya gönderilecektir.
3- Düşmanla mülakat katiyen matluptur. Düşman tarafına
Düşman tarafına geçmeye teşebüs edenler veya görülenler
derhal itlaf edilecektir.
4- Cephedeki kitaatımız 20.04.1332 günü düşmana
yaptıkları bir baskın neticesinde iki makinalı tüfek ile ikisi
bizim ve dördü Rus olrnak üzere altı cebel topunun düşmandan
itina edildiği Kolordu Kumandanliğından bildirilmekte beraber
umumi efrada tebliği
21.04.1332
85. K.
Binbaşı Fazıl.
..............................................................................................
BELGE : (27)
Mücahidin Kumandani Ali Bey'e 23.04.1332
1- Düşman bu gün 2550 rakımlı tepe ve Fırkamız sağ
cenahında faaliyet ve hilafı muhtat usul isar etmiştir.
2- Kolordumuz bu gece fevkalade müteyakkız bulunacak
ve düşmanın her türlü teşebbüsatını azemi şiddet ve matanetle
karşılayacak ve lütuvehakla akim bırakacaktır.
3- İleri hatta bulunan kıtaattin behemahal uyanık bulunması
ve ihtiyattaki kuveetlerin bihakkı muaneviye ile uyacaktır.
4- İleri karakollar her zamandan ziyade müterkip ve
müteyakız bulunacaklar ve devriyeler vasıtası ile kontrol
edilecektir.
5- Ordunun seyir cephelerinde ceriyan etmekte olan ve
kai mühümme esnasında fırkamız ve Alayımız bilumum
zabitan ve efradmın azami derecede müteyakkız bulunmaları
ve faaliyet ibraz etmelerini eser cihet isterim.
6- Düşmanın teşebüssat ve en ufak bir hareketi halinde
emir beklemeksizin 2, 3 fahri ve bir nizamiye zabit
kumandasında 100 neferin Alay karargahın bulunduğu mahalle
dikikat fevt etmeksizin ihtiyat olmak üzere hemen
göndereceksiniz. ve gelen zabit derhal bana
geldiklerini bildirecektir.
7- Bu emri alır almaz icap eden mahallere evamiri lazimeyi
veriniz. Vürudu: 23/24 Saat 3.4.1332
85. A.K.
Binbaşı Fazıl.
..............................................................................................
BELGE : (28)
Gülağa Bey'e,
Şimdi Fırka Kumandanını görmek üzere Pelegöz Kariyesine
bizzat gidiniz ve görünüz.
85. A.K.
Binbaşı
Mehmet Nuri.
..............................................................................................
BELGE : (29)
27.04.1332
Mücahidin Kumandanlığına,
Alay Kuzveren sırtlarma çekilecektir. Askerinizi topladıktan
sora sağ cenahinızda bulunan istihkam taburu çekildikten
sonra istihkam taburunu takiben Elaldı tariki ile kuzveren
sırtlanna geliniz.
85. A.K.
Binbaşı Fazıl.
..............................................................................................
BELGE : (30)
Şube :1 Ordu Karargahı:
Kısım : 2 , 30 Şubat 1332
Selepur Nahiyesi Müdürü Gül Ağaya,
Balaban Aşiretine mensup efradı cem ve celbine tarafımdan
mezunsunuz. Bu hususta size Mümanaat olunmamasını
Dokuzuncu Kolordu Ahzı Asker Riyasetine yazdım.
Üçüncü Ordu Kumandanı
Miriva
Mehmet Vehip
..............................................................................................
BELGE : (31)
3. Ordu Humayunu
Kumandanlığı Başlık
Damgası: 8.03.1332
Balaban Aşireti Reisi Halil Ağa Zade Gül Ağa'ya,
Mahsusen ihdayı selam eylerim. Allahın lütuf ve keremile
önümüzdeki Cuma günü düşmana taaruz edeceğimiz'den, eli
silah tutan cesur ve cengaver aşirtenizle birlikte Perşembe
veyahut Çarşamba günü Fem'e geliniz. Ben orda sizlere intizar
ediyorum.
8 Mayıs 1332
Üçüncü Ordu Komutanı
Mirliva
Mehmet Vehip.
..............................................................................................
BELGE : (32)
Gönüllü Reis Gülbey'e,
Düşman ilerledikçe mukavemet ile mevkünde sebat etmekle
gayret ediniz, hemde düşman ahvalini tarasut ile elde edeceğiniz
malümatı da bildirmeye himmet buyurunuz. Biz alacağımız
emir üzerirıe hareket edeceğiz. Bittabi muntazır olduğumuz
emirden sizi de haberdar edeceğiz.
18. Mayıs 1332 (1916)
4/2 Alay Komutanı
Kıdemli Yüzbaşı
..............................................................................................
BELGE : (33)
TELGRAF
Tarih :25.05.1332
Numara : 4495/ 38
Elaziz alındığı tarih 25.05.1332.
Ovacık kaymakamı vasıtası ile Balaban Aşireti Reisi Ağa'ya
bu tarafa hareket edecek olursanız Kemah'tan oraya
gelen vesair bütün Kemahlıları kafilenizle bareber muhafaya
sureti ile getirmeniz tavsiye olunur.
Elaziz Valisi
Sabit.
..............................................................................................
BELGE : (34)
Numara: 73
Selepur Nahiyesi Müdürlüğüne
Müdür Efendi,
Büro kayıtlarına nazaran Mayıs ayı zarfında Liva vesait
hususiyesi ile muhtelif istikametlerden bir milyon dört yüz
seksen üç bin beş yüz kırk sekiz ve menzil vasiti ile üç yüz
yetmiş beş bin yüz altmış bir ki Cem'an iki milyon altı yüz
otuz beş bin kilo erzak nakliye edilmiştir. Bu hizmet mebrure
ahalinin fedakarlığına inziman eden Rufkamın gayret Vatan
pervanelerinden münhasır olmakla bilhassa beyanı şükran
eder ve sevgili ordumuzun temini iaşesi için Haziran ayı
zarfında bu miktarı tezyide inşallah muvaffakiyet hasıl olacağını
ümit eylerim.
8 Haziran 1332.
Erzincan Mutasarnfı
İmza Ahmet Fuat.
..............................................................................................
BELGE : (35)
Balaban Aşireti Mücahidininden Erzincan Sancağının
Hınzuri Karyesinden Halil Ağa Zade Mehmet
29. Fıkraya merbut mücahid takımından Erzurum
Vilayetinin Erzincan Merkez kazasından Halil Ağa zade
Mehmet, Devleti Aliyeyi Osmanye Rus muharebesinde ibraz
eylediği secaat ve gayretine mebni Muharebe Madalyası ile
taltif olunduğunu mübeyyin işbu vesika ita kılınmıştır.
12 Haziran 1332 (1916)
Dokuzuncu Kolordu Kumandanı
İmza
..............................................................................................
BELGE (36)
Balaban Aşireti Reisi Ali Bey'e,
Refakatmızda bulunan zabit vekili Emin Efendi'nin hasbel
lüzum Tabura alınmasına mecburiyet bulunduğundan onun
yerine Edip Efendi gönderilmiştir. Mümaileyhiminde hüsnü
suretle istihdamı rica olunur.
23 Haziran 1332 ( 1916)
85. alay 3. Tabur K.lığı
Binbaşı Nuri.
..............................................................................................
BELGE : (37)
Muhterem Gülağa,
Mektubunu aldım, Maiyetinizle yaptığınız fedakarane
muharebattan dolayı son derece memnun ve düşmanın şu
günlerde yaptığı baskın ve taaruzlar sizi kattiyen müteessir
etmesin. Bir kaç güne kadar gelecek mühim kuvvetlerimizle
düşmanı yine inşallah tard edeceğiz. Müsteri olunuz.
Senin şimdilik mücahidin başından ayrılmanı muvafık
görmüyonım. Bir hafta daha sabır ediniz. sonra sizi buraya
aldıracağım. Cümlenizi gözlerinden öper ve selamı mahsus
eylerim.
29 Haziran 1332 (1916)
Ordu kumandanı
Mehmet Vehip
..............................................................................................
BELGE : (38)
Üçüncü Ordu kumandanlığı
Adet
VESİKA
Hamili Vesika Gül Ağa Ailesinin Divrikte yerleştirildikten
sonra nezdime azimet edeceğinden yolda bütün memureyin
askeriye ve Mülkiye tarafından teshilat ibrazı lazımdır.
6 Temmuz 1332 ( 1916)
3. Ordu Kumandanı
Mirliva
Mehmet Vehip
..............................................................................................
BELGE : (39)
Ovacıkta Gül Ağa'ya
Öteden beri avı avlamak sebatı ile hizmet etmiş Ovacık
ağalannın hududa gelen avı avlamak için mütefikan hareket
arzusunu göstermekte olanlardan dolayı sizinde orada beraberce
çalışmanız pek muvafık olduğundan mumaileyhim ile beraber
bu mühim cihada gayret etmesini temenni ederim. İşiniz
olduğunda telgrafla yazmanıza muntazirim.
Siz daha yakında bir iki güne kadar mesele anlamalısın.
Maksad açık olmazsa her kucağımız her vakit muhabbetlerle
sizin için açıktır.
Azizim Gül Ağa
Mutasarrıf
Ziya
..............................................................................................
BELGE : (40)
Hamiyetli ve Fedakar Hemşehrim Gülağa'ya,
Allah yüzünü ak, sayınızı mezkür etsin, kürtlerin pek
savsalak oldukları gibi sizin gibi büyük kalpli büyük
fedakarınında bulunması şayanı şükrandır. Inşallah son
hesapta sizin mi yoksa o takımlarınmı hesabı doğru olduğu
anlaşılacaktır. Sizin için gerek Malatya'da, gerek Harputta
arzu edilen yerde iskan için yer var ve hazırdır. Hozat'a
gelmek üzere şimdiye kadar din ve namusu ile hizmet eden
Seyyid Rıza'ya malümat vererek onun muavenetile Hozata
kadar geliniz. Hozata gerek Jandarma'dan ve gerek Civar'daki
firkadan muhafaza ile Harput'a gelmeniz mukarrerdir. İnşallah
Rusların onbeş güne kadar Erzincan'dan çekildikleri tebrişatını
alırsınız. Ol vakit ak yüzle kara yüz tabii belli olur Azizim
Ağam, 20 Temmuz 1332 (1916)
Vali
İmza Sabit.
..............................................................................................
BELGE : (41)
Mamuretülaziz Vilayeti
Tahrirat kalemi Numara: 355
Aşvan'da Selepur Nahiyesi Müdürü Gülağaya,
Bulunduğunuz Aşvan Karyesi ve civarında firar ve
bakayatın takip ve derdesti için gerek siz ve gerekse
biraderleriniz Memur tayin edildiğinizden bu hususta ibrazi
faaliyet ile takibat himmet eylemeniz tavsiye olunur.
18 Ağustos 1332 ( 1916)
Elaziz Valisi
İmza Okunamadı.
..............................................................................................
BELGE : (42)
Telgraf
Vasıta Merkezi : Malatya
Tarih : 3. Teşrini Evvel 1333
Saat : 8.35
Memur : Dursun
Kafkas Gurubu : 2448
Saat : 6.35
Arga Kaymakamlığı vasıtası ile Balaban Aşireti Reisi Gülağa'ya,
Mahi mülk beşinci Cuma günü Malatya'da bulunacağım.
Görüşmek üzere behemahal geliniz.
3. Teşrinievvel 1333
Üçüncü Ordu Kumandanı
Vehip.
..............................................................................................
BELGE : (43)
4/ M. Gülağa'ya,
3. Ordu : 1267/30
Arga'da Balaban Aşireti Reisi Gülali Ağâ'ya
temini iaşe ve esbabı istirahatınız hususu Harput
Vilayetine yazılmıştır.
8.11.1332
Üçüncü Ordu Kumandanı
Imza Vehip.
..............................................................................................
BELGE : (44)
Gül Ağa'ya,
Bunlardan esasen emir yok idi. Eğer ciddi fıkir ve vicdan
beslese idiler kalanlıların iğfalatına kapılmaz din ve namus
derdine döner derdine düşerler siz mutlaka yarın hareket
edecek iseniz yoksa vilayetten cevap bekleyecekmisiniz. Vali
bey baraberinizde bulunan ailelerin aksi ve sait Çemişgezek
köylerine iskanında Koç Uşağı Aşiretinin tecavüzüne uğramak
gibi bir mahzur kusura çarsancak huşi ve diğer münasip
kasabalarına ya yerleştirmek üzere mütaalanız sormaklığıma
irade buyurdular. Bu cihetleri tavzihen bildiriniz. Orada
Kemah'tan gelmiş dört hane muhacir de varmış bunlardan
emin bir surette buraya nakilleri elzem olduğundan on, onbeş
kadar Muhafız Jandarma alarak selametle gelmeniz için bu
cihet kaymakamla konuşunuz. Bende konuşacağım ona göre
emin tertibat alarak geliniz.
Liva'dan.
Zaten arzum dört, beş hane muhaciri beraber götürmek idi.
Beş on yirmi kadar muhafızda kürtlerden alınacaktır. On
kadar da Jandarma bulunursa maksadı temin eder. Vesait
fıkdanında (yoklğundan) dağda kalan Amucem İsmail Ağa
kürtlerin teşviki ile Rus kazaklarının tecavüzüne uğrayarak
bütün eşya dörtbin lira kadar nakdini alarak maile Erzincan'a
nakletmişlerdir.
Gülağa.
Yazıklar olsun İslam Milletide alçaklıkta bu kadar ileriye
gittiklerini görmek mucibi teessüf ve teessürdür. Allah Kerim
ve Adildir. Siz o suretle gelmek tedabirinde bulunun.
Liva' dan.
..............................................................................................
BELGE : (45)
Telgraf
Üçüncü Ordu : 1415/ 60
Kelime : 44
Saat : 9
Akçadağda Ören Karyesinde Balaban Aşireti Reisi Gülağa'ya,
Malatya Talimgah Kumandanı Ahmet Ali bey'e Üçyüz
liranın tarafınıza ita olunması hususu yazılmıştır. Bilmüracaat
Ahziyle İtası ve mebaliği mezkür ile yaz mevsimine kadar
idare olunması ve kafi gelmediği takdirde daha birmiktar
gönderilmek üzere keyfiyetin İş'arı
9. Teşrini Sani. 1333 (1917)
Üçüncü Ordu Kumandanı
Ferik Vehip Mehmet.
..............................................................................................
BELGE : (46)
Numara : 162
Erzurum Muhacirlerinden olup Tercan harbinde üçüncü
orduya pek büyük fedakarlık eden Balaban Aşiret Reisi
Gülağa'nın Elbistan'dan kendi İaşeleri için mübaya edecekleri
erzakın argaya gelmesini hiç bir taraftan Mümanaat ve
müdahale edilmemesini mübeyyin vesikadır. İta kılındı.
18.11.1333 (1917)
Resmi Mühür Okunma
..............................................................................................
BELGE : (47)
Malatya
23.11.1333
Örende Balaban Aşireti Reisi Gülağa'ya,
Efendim,
Vehip Paşa Hazretleri tarafından gönderilen Üçyüz lira
geldi. Postahanededir. Cinsine baktırmadım. Ne olursa olsun
size teslimi vazifemdir. Bir defa daha zahmet ederek Malatya'ya
gelirseniz, hem bu iş bitmiş olur ve hemde görüşürüz, çünkü
bana parayı Gülağaya veriniz, telgrafla bana yazınız emir
buyurmuşlardı. Ben şimdi cevap vermek mecburiyetindeyim.
Her halde bu gün yarın gelirseniz çok memnun bulunurum.
Selamlar takdim ederim efendim.
Yağlıgah Kumandanı
Binbaşı Ahmet Ali
..............................................................................................
BELGE : (48)
Azizim : 1
Mektubunuzu aldım. Teşekkür ederim. Şeyhzade Necip
efendiye teshilat ibrazı hakkında Harput Vilayetine yazılmıştır.
Muhabbetle gözlerinizden öperim efendim. 30 Teşrini Sani 1333
Üçüncü ordu Kumandanı
Ferik Mehmet Vehip.
..............................................................................................
BELGE : (49)
Telgraf
3'üncü Ordu No. : 89
Kelime : 50
Numara : 14497
Malatya'da Balaban Aşireti Reisi Gülağa'ya,
C.28.11.1333 tele.
Elbistan ordunun mıntıkası harcinde bulunduğundan
mahalli mezkürden tedarik edilecek zahire i çin muktezi
vesikanın itası gayrimümkün bulunduğunun maalesef beyan
eylerim.
01.Kanunu Evvel 1333
Üçüncü ordu Kumandanı
Ferik
İmza Vehip.
..............................................................................................
BELGE : (50)
Numara :3
15.K. : 8
5.Ordu :1083/20
14779
Malatya'da Balaban Aşiret Reisi Ali Bey'e,
Hayatiyatı hazıranınız Teevinini bu kerre de Elaziz
Vilayetine yazılmıştir. 6.12.1333
Üşüncü ordu Kumandanı
Ferik
İmza Vehip.
..............................................................................................
BELGE : (51)
Ahzi Asker şubesi Riyaseti Ali'sine,
Numara: 162
Balaban Aşireti Reisi Gülağa'ya, Üşüncü Ordu Erkanı
Harbiyesi Riyasetinin 13. Kanuni sani 1334 tarih ve 338
numaralı tahriratiyla mevrut ve beşinci rütbeden bir kıta mecidi
nişan zişanı mevhudur. Mumaileyh Argada Örende iskan ettiği
haber alınmış olduğundan mezkür nişanını almak üzere ya
kendisinin ve yahut mutemet bir adamını gönderilmesinin
Gülaga'ya teblig ve tefhimi maruzdur.
28 Kanuni Sani 1334
Malatya şube Reisi
İmza
Hasan Hüseyin
Numara : 49
Gülaga'ya,
Teblig ve tebrik eylerim efendim,
11 şubat 1334
Arga Şube Reisi
İmza Muhittin.
..............................................................................................
BELGE (52)
268 Suret
Arga Şubesine,
Akşadağ havalisinde muhacereten sakin bulunan
Erzincan'ın Balaban Aşireti efradından sin mükellefiyet
dahilinde bulunan eşhasm şimdilik tahtı silaha alınmaması
Üşüncü Ordu Kumandanlığının İş'arına atfen Kol Ordunun
emri İktizasmdandır.
4 Mart 1334
Firka 18. Kalem Reisi Vekili
İmza Ziver.
Aslma Mutabıktır, 13 Mart 1334
Akçadağ ahzı Asker Şube Riyaseti
İmza Muhittin.
..............................................................................................
BELGE (53)
Erzurum Adet 294/ 100
922/3513
Erzincan Mutassarnflığına,
29.07.1336'da Bayburt'dan ahali vesaitile karabıyığa sevk
edilen erzak kafilesine Kopdağı üzerinde tecavüz ve erzakla
hayvanatı gasp eden Şakiler Erzincan Seleupur Jandarma
Takımının ciddi takibati sayesinde Mutu Köprüsünde
müsadereye mecbur edilerek üş saat kadar devam eden
müsademe neticesinde mezkür kafile kiracılarının öküzleriyle
Karakulak Nahisesinin yolcularına ait onaltı merkep ve yirmi
bir öküzün istirdat edildiği anlaşılmıştır.
2- Fukarayı ahalimizin hukuk harimilerine tecavüz eden
bu Şakilere iyi bir dersi ibret vermek suretile ibrazi fedekarı
eden mezkür Jandarma Takımı zabit ve efradile Balaban Aşireti
Rüesasından Mehmet Ağa Müfrezesine beyanı takdiren
eylerim. Erzurum, Trabzon vilayetine Erzincan
Mutasarrifliğına, Bayburt Kaymakamlığına Fırka 17 kalem
Riyasetine yazılmıştır.
15. Kolordu Kumandanı
İmza Kazim.
..............................................................................................
BELGE (54)
Erzurum: 497
Erzincan Mutasamflığına,
10.7.1336 ve 1336 ve 1491 tele.
Kop Dağında merkub hayvanatın istidadi hakkındaki
muvaffakiyeti alileri mucibi teşekkürdür.
Sahiplerinin Livaya izamlari mahallerine yazılmıştır.
Mütebaki hayvanatında zahire ihraci için icab
edenlere emir buyurulmasi mercudur.
07.08.1336 (1920)
Vali Vekili
Kazım.
..............................................................................................
BELGE (55)
Erzincan Jandarma Bölük komutanliği,
Erzurum Vali Vekilinin teşekküratı ve 15. Kolordu
kumandanlığının takdiratını maalen iki kıta telgraf merbuttur.
Selepur takımı Kumandanı ve maiyeti efradile Mehmet Ağa
Müfrezesine tebliğ ve tefhimile iadesi rica kılınır.
10 Ağıstos 1336 Jandarma Tb.K. aslına uyğunluğu tasdik olunur.
Bn. Adil Nisah
..............................................................................................
BELGE (56)
15.Kolordu Kumandanhığı
Erzurum Erkanı Harbiyesi
Hususi
17.10.1336
Numarasi : 6157
Onbeşinci Kolordu Kumandan Vekili
Miralay Kazım Bey tarafından
- T A K D İ R N A M E –
Erzincan'ın Hınzoru kariyesinden Gülağa oğlullarından
aşiret Reisi Halil Ağa oğlu Mehmet Ağa otuz nefer maiyetile
bir hüsnü Ali dindarane ve cesurane bir gayret (Vatanpervarane)
ile Sansa bogazını temin ettiğinden ve Trabzon vilayeti
dahilinde gasp edilen hayvanatı mahiyeti müfrezesi tarafından
istirdat edildiğinden göstermiş olduğu gayret ve hamiyet şayanı
taltif ve tahsin görüldüğünden hizmeti ekran ve emsali arasında
tezkar edilmek ve evlat ve ahvadınca da bir yadigar kıymettar
gibi hıfz edilmek üzere işbu Takdirname ita kılındı.
Onbesinci Kolordu kumandan Vekili
Miralay Kazım – İmza
..............................................................................................
BELGE (57)
Selepur Nahiyesi Müdürü Kamer Efendi'ye,
Muhterem Kamer Efendi,
Aşiretinizin ve ecdadınızın insani fikirlerle Hükümetimize
sevk eden hizmeti vataniyesini işitmekle bareber geçenlerde
en buhranlı bir devreye girmiş olan ekradik evhali malümesinde
aşiretinizin gösterdiği celadet ve hükümete karşı mutavet
mutlakasını görmekle Aşiretinizi idare eden efradı ailenize
medyunu şükranız. İşte zatialinize ve efradı ailenizden
muhterem Ağalarımıza karşı hasıl olan itimada istinaden
berveçhi zir hususatın temin ve istikbalini rica ederim.
Yedi aydan beri teşekkül eden alayımız efradına bu ana
kadar hükümet tarafından Çarık, Çorap, Çamışır, elbise gibi
melbusat ve muktezi techizat verilmedigi gibi yedi ayda bir
maaş verilmiş olduğu malümunuz ve her gün gözünüz önünde
bulunan efradın perişanlığı meşhudunuzdur. Vatanı
hizmetleriniz meyanında alayımızada bir muaveneti insaniye
de bulunmak üzere evvelce Sörperan, Çaykomu ve Sansadaki
Müfrezelerimiz aşiretiniz kurası tarafından tavizen verilen ve
aynen ahaliye tevzi edilmek üzere iadesi mukarrer olan hububat
ve sairenin furutile alay efradına yeknasak başlık yemeni imal
ettirmek üzere ahali yedinde bulunan muzabit miktarının
alaymız namına teburru edilmesini ve keyfiyetin makama
arzı ile beraber işbu hububat feruh ve efrada başlık imal
ettirmek üzere bir heyetin buraya izaminı rica eder ve
muhterem ağalara hürmetler takdim ederim.
16. Teşrini Sani 1337 ( 1921 )
Süvari Jandarma Alay Kumandanı
İmza Binbaşı Şevket.
..............................................................................................
(BELGE 58)
Hınzoru Karayesinde Halil Ağa Zade Paşa Beye,
Balaban Aşireti ile Abbas Uşağı Aşireti efradı meyanında
pek eski zamanda hadis ve cümlesi teecile uğramış ve kaiden
mütevellit husumetin bu güne kadar devamı hükümet zailenin
eseri ihmalidir. Buna Hükümeti Cumhuriye katiyen kail değildir.
Halkın meyanlerinde mütahdis kaliihal ve kendilerini
teellif etmek köy ve hanelerinden ayrılanları yerlerine iade
etmek Hükümeti Cumhuriyenin Şiarı ve en büyük arzusudur.
Hükümetimizin bu arzuyu ailesine taban her iki tarafı
kazanın Bırastik Karyesi civarmdaki Bük Mezrasında
toplayarak teelif etmek istiyorum. Zatınızda bu arzuya ittibaen
gelmenizi ümit ve rica ederim. Efendim. 23.9.1928
Pülümür Kaymakamı
İmza:
Y. Ziya
K a y n a k :
Mehmet Ali BALABAN
Balaban Aşireti Soy Seceresi
Birinci Baskı: Ekim 1998 İst.
Sayfa: 126-157
Redaksiyon: M. Hayaloğlu
Yararlanılan siteler:
http://www.dersimsite.org/balabanlar.html
http://www.gratis-forum.de/forum/RADIO-ZAZA-FORUMUobject-width-f83781/BALABAN-ASIRETI-HAKKINDA-KISA-BIR-YAZI-e628704.html
